مهار بيابان‌زايي

    در واپسين روزهاي اسفندماه 1386، همكار عزيزم، دكتر فرهنگ قصرياني، كتابي ارزشمند را به نگارنده هديه كرد با عنوان: سدها و توسعه (Dams and Development) كه توسط كميسيون جهاني سدها (World Commission on Dams) در آغازين روزهاي هزاره سوم منتشر گرديده و خوشبختانه به همت دكتر محمّد سعيد كديور و گروهي از همكاران ايشان در سال 86 به فارسي نيز برگردانده شده است.

كتاب حاضر كه توسط انتشارات معتبر مؤسسه عالي آموزش و پژوهش مديريت و برنامه‌ريزي (همان نهادي كه شادروان دكتر حسين عظيمي، آخرين روزهاي عمر ارزشمندش را به عنوان مسئول در آن سپري كرد) در 700 صفحه منتشر شده است. كتاب علاوه بر دارابودن يك مقدمه نسبتاً مفصل 30 صفحه‌اي از دكتر كديور، داراي دو بخش، 10 فصل و سه پيوست، به همراه ضمايم مفصل انگليسي است.
«تحليل مختصر از جو غالب نظام سدسازي در ايران»، از جمله فرازهاي ارزشمند كتاب است. كتابي كه ضمن احترام به دغدغه‌هاي طرفداران محيط زيست، بر اين باور است: «قطعاً امروز مي‌توان سدها و درياچه‌هاي پشت سدها را طوري طراحي، ساخت و بهره‌برداري كرد كه نيازهاي اجتماعي و زيست‌محيطي آن هم در نظر گرفته شود.»
به ويژه توصيه مي‌كنم تا پيش‌گفتار فصيحانه‌ي اين كتاب را به قلم «كي در آسمال»، رييس كميسيون جهاني سدها بخوانيد. او اين يادداشتش را اينگونه آغازيده است:
«اگر سياست، هنر شدني‌هاست، اين سند كاري هنري است. همچنين، اين سند آنچه را كه شدني است به همه ما نشان مي‌دهد، آن هم در زماني كه مسأله آب هرگز اين چنين براي دولت‌ها حايز اهميت نبوده است. روي اين كره آبي‌رنگ، كمتر از دو و نيم درصد از آب‌ها، آب شيرين است و كمتر از 33 درصد آب‌هاي شيرين به شكل مايع و سيال هستند و كمتر از يك و هفت دهم درصد آب‌هاي سيال در رودها جاري هستند كه ما نيمي از رودها را نيز متوقف و سدبندي كرده‌ايم؛ آن هم با آهنگ بي‌سابقه‌ي يك سد در هر ساعت و ساخت 45 هزار سد كه ارتفاع آنها از يك ساختمان 4 طبقه بلندتر است.»
گفتني آنكه يكي از ويراستاران اين كتاب، خانم فاطمه ظفرنژاد هستند كه پيش‌تر نيز از ايشان به دليل برگردان كتاب ارزشمند «رودهاي خاموش» در همين تارنما ياد شده است.
همچنين قیمت هر نسخه‌ي این کتاب 25 هزارتومان است كه برای تهیه آن می‌توانيد با شماره تلفن 88903815 تماس بگيريد. برای دانشجویان عزيز هم 20 درصد تخفیف در نظر گرفته شده است.

به سهم خود از همه‌ي شخصيت‌هاي حقيقي و حقوقي، به ويژه مهندسين مشاور يكم، مهندسين مشاور پژوهاب، شركت مهندسين مشاور مهاب قدس و سازمان حفاظت محيط زيست كه به انتشار اين كتاب وزين در جامعه‌ي امروز ايران كمك كرده‌اند، قدرداني مي‌كنم و اميدوارم دانش حاصل از چنين آثاري بتواند رويكرد ما را در بخش مديريت آب از افراط و تفريط در پديده‌ي سدسازي برهاند.

انشاالله