مهار بيابان‌زايي

    تيتر بالا، عنوان يادداشتي بود كه هفته‌ي گذشته در ستون گرمايش زمين روزنامه جام جم منتشر شد. هميشه – و در طول اين‌سال‌ها بيشتر – فرياد برآورده‌ايم كه چرا وزن ملاحظات زيست‌محيطي در سبد اولويت‌هاي راهبردي كشور آنگونه كه سزاوار است، احساس نشده و اغلب اين دغدغه‌هاي زيست‌محيطي است كه در پاي منافع سياسي، اجتماعي و اقتصادي مملكت به قربانگاه رفته و ذبح مي‌شود. اينك امّا رخدادي را مي‌توان تجربه كرد و با افتخار از آن ياد نمود كه نشان مي‌دهد: در جهاني زيست مي‌كنيم كه عدم رعايت يا بي‌اعتنايي به هنجارهاي زيست‌محيطي، حتا مي‌تواند سقوط يك دولت قدرتمند و ديرپا را نيز تسهيل كند؛ دولتي كه به شدت از سوي ايالات متحده آمريكا نيز حمايت مي‌شد ... امّا امروز دوران زمامداري 11 ساله‌اش به خاطره‌هاي تلخ يك ملت در كوچكترين قاره جهان (استراليا) پيوسته است.
    با اميد به درك پيام اين تحول بزرگ براي همه‌ي مردم و دولتي‌مردان و زنان هموطن، دعوت مي‌كنم تا يادداشت نگارنده را در صفحه ۱۲ جام جم بخوانيد.

    شايد هنگامي كه در ماه گذشته ميلادي، يعني درست چند هفته پيش از آغاز دور نهايي انتخابات نخست‌وزيري در استراليا، گزارش «مركز توسعه‌ي جهاني»، انتشار مي‌يافت، كمتر كارشناس و آگاه سياسي مي‌توانست حدس بزند كه نتايج اين گزارش تا چه اندازه مي‌تواند براي جان هاوارد، نخست وزير وقت استراليا و جناح دست راستي طرفدار وي گران تمام شود. امّا حقيقت اين است كه آن گزارش انتشار يافت و براي نخستين بار، جهانيان دريافتند كه گرماسازترين شهروندان جهان استراليايي‌ها هستند؛ مردماني كه هر يك از آنها 125 درصد يك شهروند آمريكايي، 500 درصد يك چيني و بيش از دوهزار درصد يك شهروند اهل كشور هندوستان دي اكسيد كربن توليد مي‌كنند.
     بر پايه‌ي ستاده‌هاي حاصل از اين گزارش كه رهبري و ساماندهي آن را يك مؤسسه‌ي معتبر مطالعاتي مستقر در ايالات متحده‌ي آمريكا برعهده داشته است، مردم دنيا دريافتند كه ميزان تصاعد گاز دي اكسيد كربن از 50 هزار نيروگاه  فعال توليد برق در سراسر جهان چگونه است. گزارشي كه نشان داد، هرچند آمريكا با تصاعد سالانه‌ي 5/2 ميليارد تن CO2، كماكان بيشترين ميزان توليد اين گاز را كه معادل يك چهارم كل توليد آن در جهان است، به خود اختصاص داده است (و به دنبال آن كشورهاي چين، روسيه و هند قرار گرفته‌اند). ليكن، چنانچه سرانه‌ي توليد CO2 را در نظر بگيريم، آنگاه نيروگاه‌هاي برق موجود در كشور استراليا، در شمار كم‌بازده‌ترين نيروگاه‌هاي برق در سراسر جهان قرار مي‌گيرند. به ديگر سخن، هر استراليايي به تنهايي سالي 10 تن گاز دي اكسيد كربن را در نيوار (اتمسفر) متصاعد مي‌كند، در حالي كه ميزان تصاعد اين ماده توسط هر شهروند كشور هندوستان، حتا به نيم تن هم نمي‌رسد.
     چنين است كه كوين راد، رقيب انتخاباتي آقاي هاوارد از حزب كارگر نيز، همگام با خواست عمومي مردم، بر اين نقطه‌ي ضعف شرم‌آور دولت استراليا كه يازده سال به دست هاوارد اداره مي‌شد، تأكيد كرد. به نحوي كه بر پايه‌ي نظرسنجي‌هاي انجام گرفته، پس از اعزام سربازان استراليايي به جنگ عراق، جهان‌گرمايي و مسائل مبتلابه آن، دوّمين عامل بزرگ نارضايتي شهروندان استراليا از دولت مركزي خويش بوده است.
    بدين‌ترتيب، آقاي كوين‌راد نيز از اين موضوع نهايت استفاده را برد و در تمامي سخنراني‌هاي انتخاباتي و برنامه‌هاي سياسي و مديريتي خويش، پيوستن به پيمان كيوتو و بسيج عمومي براي كاهش سهم استراليا در پديده‌ي گرمايش جهاني و تغيير اقليم را اعلام كرده و انجام آن را متعهد مي‌شد.

   اينها را گفتم تا دريابيم موضوعي كه در آن سوي آب، آنقدر اهميت و وزن دارد كه مي‌تواند توازن سياسي يك كشور را (آن هم به رغم حمايت همه جانبه دولت آمريكا از هاوارد) برهم زده و نخست‌وزيري پرقدرت را به زير كشد، در اين سوي آب، هنوز كسي جدي‌اش نمي‌گيرد و – همان طور كه در شماره‌ي گذشته يادآور شدم – تقريباً هيچ تشكل عمده‌ي سياسي مملكت، در آستانه‌ي يكي از مهم‌ترين انتخابات كشور (هشتمين دوره مجلس شوراي اسلامي)، برنامه‌ي خاصي براي كاهش خطرات آن در ايران ندارد و حتا نمي‌داند كه اين موضوع چه رابطه‌اي مي‌تواند با جان رأي‌دهندگان ايراني داشته باشد؛ همان رأي‌دهندگاني كه ماه‌هاست تمامي احزاب رقيب، با اعمال نوين‌ترين شيوه‌ها و ترفندهاي انتخاباتي براي جلب آراي ايشان برنامه‌ريزي كرده و سرمايه‌گذاري مي‌كنند!

برای درج دیدگاه خویش در مورد این پست می توانید به سایت مهار بیابان زایی مراجعه فرمایید.