مدخلی بر معیارها و شاخص های بیابان زایی (1)
- پندار بنيادين[1]:
پندار بنيادين يا مسألة اساسی مطالعة پيشِ رو، بررسی امکان دستيابی به کمينهای از معيارها و شاخصهايی گويا، ساده و منطقهای است که بتواند نزديکترين ارزيابی ممکن به واقعيت را از جريان بيابانزايی در ايران ارايه دهد. به ديگر سخن، اين مطالعه در پی آن است تا سياههای از كارآمدترين معيارهای سنجش تخريب سرزمين[2] در مناطق تحت اثر بيابانزايی را معرفی کرده و شاخصهايی قابل اندازهگيری، در دسترس و آسان برای تعيين وضعيت دقيقِ معيارهای ياد شده از منظرِ سهبعدی وضع موجود، سرعت و استعداد طبيعی ارايه کند. بدينترتيب، انتظار میرود با توانمندساختن و بهنگامکردنِ سامانههای ديدهبانی و پايشِ کشوری، امکان پيشبينی کماشتباهترِ خطر بيابانزايی به تفکيک زيستاقليمها يا محدودههای طبيعی متأثر فراهم شده و درصد موفقيت برنامة اقدام ملي افزايش يابد.
در مسيرِ دستيابی به اين مهم، توصيف کامل مفهوم بيابانزايی و محدودة عمل آن، همچنين وجه تمايزش با دانشواژههايی[3] چون بيابان و تخريب سرزمين، به همراهِ تشريحِ ضوابطی روشن و قابل استناد برای بازشناسی معيارها و شاخصها ضروری خواهد بود. همچنين کوشيده شده برای اين پرسش که چرا در ارزيابی بيابانزايی نمیتوان تنها به معيارهای اقليمی بسنده کرد؟ پاسخی درخور ارايه شود.
[1] Hypothesis
[2] Land Degradation
[3] اصطلاحات علمی.