هنوز ميتوان به آبي آسمان نگاه كرد و از انسان بودن خويش ، خشنود بود ...
دنياي ما «آدم زمينيها»، به رغم همهي تلخكاميها، آزمنديها، نابخرديها، خودخواهيها، جنگها و خونريزيهايش، گاه لحظات شورانگيز، غرورآفرين و اميدبخشي را نيز تجربه كرده است؛ لحظاتي كه در افسون سحرانگيز زيبايي، شكوه و مهرش ميتواني درنگي كني و از «انسان» بودن خود خوشنود باشي ...
يك ميليون و 9 هزار جاندار شناسايي شدهاند!
يادم هست در اوج جنگ سرد بين دو ابرقدرت شرق و غرب، زماني كه هنوز لئونيد ايليچ برژنف با لقب پرطمطراق «صدر هيأت رئيسهي اتحاد جماهير شوروي» خوانده ميشد و هزينهي رقابت جنگافزاري جهان از مرز يكهزار ميليارد دلار گذر كرده بود (آن هم در زماني كه به ادعاي گزارش مشهور باشگاه رم، با 50 ميليارد دلار ميشد فقر را براي هميشه در جهان سوم ريشهكن كرد)، سرماي بيسابقهاي قطب شمال و مناطق همجوار آن را فراگرفت؛ به نحوي كه سطح گستردهاي از اقيانوس آتلانتيك شمالي را يخهاي عظيم و قطوري فراگرفته بود و بيم آن ميرفت كه بسياري از نهنگها و والها در اثر كمبود اكسيژن در زير آب تلف شوند. چنين بود كه در اقدامي مشترك، ناوشكنهاي غولپيكر آمريكايي و شوروي دست به دست هم داده و كوشيدند تا يخهاي اقيانوسها را شكافته و مجرايي براي نهنگها باز كنند و بدينترتيب، يكي از گرانقيمتترين ابزارهاي جنگي بشر در خدمت تداوم حيات به كار گرفته شد!
اين خاطره را گفتم تا امروز اشارهاي ستايشبرانگيز به حركت جمعي بيش از سه هزار دانشمند زيستشناس از سراسر جهان داشته باشم، دانشمنداني كه شش سال است ميكوشند تا سياههاي از تمامي جانداران موجود در كرهي زمين را يكجا جمعآوري كنند؛ كاري كه به گفتهي «توماس ام. اورل» سرپرست اين گروه بزرگ پژوهشي و زيستشناس موزهي «اسميت سونيان» آمريكا، با وجود بيش از دو قرن تحقيقات زيستشناسان و پژوهشهاي گسترده در زمينهي تنوع موجودات زنده، هنوز هيچ مرجع كاملي كه سياههي تمامي موجودات زندهي زمين در آن ذكر شده باشد، تهيه نشده است.
چنين است كه هماكنون اطلاعات كامل مربوط به انواع مختلف مگسها در آزمايشگاه حشرهشناسي بخش كشاورزي موزهي ملي تاريخ طبيعي "اسميتسونيان" موجود است؛ اطلاعات مربوط به شبپرهها، عنكبوتها و سنجاقكها هم در موزههاي تاريخ طبيعي لندن، هلند و نيويورك گردآوري شده است و برخي مؤسسات موجود در كانادا و پاريس اطلاعات مربوط به زنبورهاي وحشي و سوسكهاي شاخدار را جمعآوري كردهاند. به نحوي كه اينك شمار زيستمندان فهرستشده از مرز يك ميليون و 9 هزار جاندار عبور كرده است (يادمان باشد مجموع زيستمندان موجود در كشور را حدود 12 هزار گونه برآورد كردهاند) و پيشبيني ميشود كه تا پايان سال ۲۰۱۱و هم زمان با پايان تحقيقات، تعداد جانداران فهرست شده در اين مطالعه به رقم حدود يك ميليون و ۷۵۰هزار برسد.
اميدوارم كه نظير چنين همكاريها و همافزاييهايي، هر چه بيشتر در بين ملل مختلف جهان رخ دهد و ارزشهاي مشترك طبيعي، نشان دهد كه ميتواند به عاملي براي وصل كردن ملتها و تحكيم مباني صلح جهاني بدل شود (البته اميدوارم آقاي صفار هرندي گله نكنند كه چرا اين همه پول را بايد براي فهرست كردن جانداران كرهي زمين هزينه كرد! آن هم هنگامي كه بيش از 10 ميليون فقير در ايران زندگي ميكنند!!).
علاقهمندان براي مشاهدهي سياههي كامل بيش از يكميليون جاندار فهرست شده، ميتوانند به اين تارنما مراجعه كنند.