با وجود تنگناهاي آشكاري که در بهره‌مندي از پاره‌اي از مواهب طبيعي کشور وجود دارد و به برخي از آنها در سه پست پيشين اشاره شد، ايران از امتيازات و مزيت‌هاي نسبي ناهمتايي نيز برخوردار است كه توانسته پاره‌اي از محدوديت‌هاي اقليمي را خنثي ساخته و آبي درخور براي كارآفريني و برخورداري از تنوّع جانوري و گياهي كم‌نظير به ارمغان آورد. ارتفاع زياد فلات كوهستاني كشور، به همراه پاره‌اي از ويژگي‌هاي جالب توجه پيكر‌شناختي و زمين‌شناسي، نظیر مخازن طبيعی آبرفتی (آبخوان) با حجم انباشت ذخيره‌ي زياد در شمارِ آن امتيازها قرار دارد؛ مزيتي كه در صورت بكارگيري خردمندانه‌ي آن، مي‌تواند به صورتي مانا با بيشترين ارزش افزوده در خدمت ارتقاء كيفيت زندگي و مهار جريان‌هاي پس‌رونده قرار گرفته و توسعه‌اي پايدار به ارمغان آورد. در واقع می‌توان گفت: سيمای طبيعی ايران و تنوّع کم‌نظيرِ پيراسنجه‌هايی نظير اقليم، آب، خاک، کانی‌ها، پوشش گياهی، ترکيب جانوری و ديگر ذخاير ژنتيکی و توارثی آن، نشان‌دهنده‌ي توان توليدی قابل توجه و ميراث طبيعیِ منحصر به فرد و پرارزشِ اين سرزمين است؛ به نحوی كه ايران را در شمارِ ده كشور نخست دنيا از لحاظ تنوّع زيستي جای داده‌اند و تنها اثربخشي سالانه‌ي منابع‌طبيعي آن را تا چهار هزار ميليارد دلار (كلانتري، 1380)، يعنی 1/12 درصدِ ارزش کل منابع طبيعی جهان برآورد کرده‌اند؛ در حالی که کمتر 3/1 درصد از خشکي‌های جهان را در تملّک خود دارد.
      لازم به يادآوري است كه ارزش تمام خدمات بوم‌سازگان‌های طبيعي جهان را بيش از 33 تريليون دلار برآورد کرده‌اند (Alonso، 2001) و به دليل مزيت‌هايي كه برشمرده شد، كشور ما يكي از 12 كشور ثروتمند جهان از منظر ارزش‌هاي طبيعي به شمار مي‌آيد.