دستاوردها و تجربیات ایران در مهار بیابان زایی (17)
مهمترين ستادههای برآمده از گروه چهارم (بهرهوری و بهرهبرداری از شنزارها)، عبارتند از:
· آگاهی از مزیتها و مشکلات ناشی از کاشت محصولات جالیزی در تپههای شنی؛
· استفاده از روش آبیاری کوزهای در استقرار نهال و بادشکن؛
· هرس انتهایی درختان تاغ و توصیه در بهره گیری از بذر آن در جیره غذایی دام.
در واقع، به دنبال عملیات وسیع اجرایی که در گسترة پهناورِ بیابانی کشور در طول نزدیک به نیم قرن اخیر به انجام رسیده است، مشکلاتی سربرآورده که این گروه از پژوهشها درصدد چارهجویی مشکلات مزبور برآمدهاند و اغلب، به سفارش دستگاه اجرایی ذيربط آفریده شدهاند.
در گروه پنجم (حفاظت و نگهداری از جنگلکاريهای تاغ و گز) نيز يافتههای زير قابل اعتنا می نمايد:
· کشف نحوة کشت موفقیت آمیزِ گونة استبرق در زيستبومهای بيابانی مرکزی کشور؛
· آگاهی از دلایلپژمردگی تاغزارها و گزهای شاهی دستکاشت و ارایه راهکارهای عملی بازگرداندن شادابی آنها؛
· فراهمشدنِ امکان مقایسه اثر روشهای مختلف هرس؛
· تعیین حد بحرانی ارتفاع تپههای شنی از نظر استقرار پوششهای گياهی.
به نظر میرسد که فلسفة وجودی اکثر طرحهای اخیر نیز، همانند گروه چهارم، نیاز دستگاههای اجرایی وابسته بوده است.
به «مهار بيابانزايي» خوش آمديد؛ تارنمايي كه از 12 فروردین 1384 کلید خورده است و تاکنون جوایز متعدد منطقهای، ملّی و جهانی بدست آورده؛ از جمله: در آبان 1385 و اردیبهشت ماه 1387، عنوان برترین وبلاگ محیط زیستی ایران را بدست آورد؛ در فروردین ماه سال 1389 به عنوان سومین وبلاگ محبوب محیط زیستی جهان در سال 2009 انتخاب شد؛ در دوم اردیبهشت 1392، وبگاه نخست محیط زیستی پایتخت در جشنواره مشکات برای سال 1391 شد و سرانجام در 17 اردیبهشت 1392، برنده عنوان برترین وبلاگ به انتخاب مردم در اجلاس جهانی رسانهها برای سال 2013 شد. محمّد درویش در این محیط مجازی ميكوشد در گام نخست جايگاه محيط زيست را در سبد اولويتهاي راهبردي كشور، به منزلگاهي درخور ارتقاء بخشد؛ و در گام بعدي ثابت كند كه بخش پهناوري از زيستبوم وطن، همان قلمرو برهنه و سوزان ماسههاي بادي و شورابهاي كويري و كلوتهاي سر به فلك كشيده و نبكاهاي استوار عرصههاي بياباني، ميتواند پايدارترين و غنيترين صندوق ذخيرهي ارزي ايرانيان باشد. به شرط آنكه بكوشيم با نفي «بيابانزدايي»، از بيابانيشدن زيستبومهاي تالابي، جنگلي و مرتعي خويش جلوگيري كنيم.