مهار بيابان‌زايي

     همان طور كه پيش‌تر اشاره كردم، سرانجام نامه‌اي كه به انگيزه‌ي مخالفت با ساخت جاده بلده‌ي نور به گرمابدر لواسان به رشته‌ي تحرير درآمده و توانسته بود امضاي بيش از 140 نفر از نخبگان حوزه‌ي محيط زيست و منابع طبيعي را در پاي خويش ثبت سازد، روز شنبه‌ي گذشته براي رئيس جمهور ارسال شد. اينك ضمن انتشار متن كامل آن نامه و اسامي برخي از امضاءكنندگان آن، از هموطنان عزيزم مي‌خواهم تا با مراجعه به اين پتيشن ، حمايت خويش را از محتواي نامه اعلام فرمايند ...

     جناب آقاي دكتر احمدي‌نژاد
     رئيس جمهور محترم

     با سلام و احترام، همان طور كه حضرت عالی استحضار داريد، مهرماه گذشته 153 نفر از دانشگاهيان و متخصصان محيط زيست كشور - طي نامه‌اي سرگشاده - نگراني عميق خود را در خصوص تعريض جاده‌ي پارك ملّي گلستان به عرض حضرتعالي رساندند. متأسفانه تا اين تاريخ نه تنها به درخواست متخصصان امر در خصوص انتقال جاده‌ي مزبور، موضوعي كه مصوبه‌ي هيأت وزيران نيز بوده و بودجه آن نيز تخصيص يافته است، پاسخ مثبتي داده نشده؛ بلكه شاهد مصوبات ديگري در سفرهاي استاني جنابعالي و كابينه‌ي محترم بوديم كه نگراني دوچندان در ميان متخصصان، اساتيد و نخبگان منابع طبيعي و محيط زيست كشور ايجاد كرد كه از آن جمله بايد به اجازه‌ي احداث جاده‌ي گرمابدر – بلده از ميان منطقه‌ي حفاظت شده البرز مركزي و ادامه‌ي آن در پارك ملّي لار اشاره كرد.
     اجازه مي‌خواهيم مقدمه‌اي در خصوص جايگاه تنوع زيستي ايران به عرض رسانيم:
     از 250 هزار گونه‌ي گياهان آوندي شناخته شده در جهان، حدود 7300 گونه‌ي گياهي در ايران رويش دارند كه طبق تحقيقات انجام شده 25 درصد آنها انحصاري (اندميك) اين مرز و بوم هستند. با توجه به آنكه دو سوّم ايران از آب و هواي خشك و بسيارخشك برخوردار است، بخش عمده‌ي اين تنوع در دو رشته كوه البرز و زاگرس و شمال خراسان متمركز شده است. يكي از بزرگترين افتخارات تمدّن ما اين است كه ايرانيان ارزش اين ذخاير ژنتيكي را به خوبي دانسته و در چندين هزار سال پيش، گياهان مهمي مانند گندم، جو، پسته، انار، انگور، اسفناج، پياز و گونه‌هاي متعدد ديگر را اهلي كرده‌اند؛ گياهاني كه امروزه بدون آنها، تصور سير كردن جمعيت بالغ بر شش ميلياردي جهان ناممكن مي‌نمود. حايز اهميت‌تر آنكه بخش عمده‌ا‌ي از گياهان بومي ايران، واجد ارزش‌هاي دارويي نيز هستند كه شكوفايي و بقاي طب سنتي و اسلامي مديون بقا و حفظ اين اندوخته‌هاي ارزشمند و بي‌جايگزين است. از طرفي چون گياهان ايران در منطقه‌اي خشك و نيمه خشك تكامل يافته‌اند، اغلب ژن‌هاي مهم مقاوم به خشكي، شوري، سرما و مقاوم به آفات در اين گياهان نهفته است؛ ژن‌هايي كه در شمار بزرگترين سرمايه‌هاي خدادادي براي توسعه‌ي دانش فناوري زيستي و تأمين نيازهاي غذايي بشر محسوب مي‌شوند. از همين روست كه بانك جهاني اعلام مي‌دارد: «درحالی که سهم منابع طبيعی از ثروت کشورهای پيشرفته حدود 21 درصد است، اين ميزان در ايران از 26 درصد هم تجاوز مي‌كند.»
     در اين ميان، كوهستان البرز از مهمترين رويشگاه‌هاي كشور، با تنوّع زيستي بالا بوده و يك منبع طبيعي ارزشمند و انكارناپذير محسوب مي‌شود؛ كوهستاني كه متاسفانه بايد اعتراف كنيم: به دليل فشارهاي انساني، ساخت و سازهاي متعدد و غلظت بي‌نظير عمليات تخريبي در آن، اينك در شمار شكننده‌ترين و آسيب‌پذيرترين مناطق ايران جاي گرفته و به تلخي بايد اعتراف كرد: «سيماي طبيعي البرز شديداً تخريب يافته و گونه‌هاي زيادي از گياهان و جانوران در معرض خطر انقراض قرار گرفته يا نابود شده‌اند.»
     با اين وجود، بخش‌هایی از مناطق كوهستاني و مرتفع به دليل تمهيدات حفاظتي اعمال شده از سوي سازمان حفاظت محيط زيست و در راستاي حراست از اصل پنجاهم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در امان مانده و كماكان مي‌توان اميدوار بود كه فرزندان ما نيز از نعمت تنوّع زيستي ناهمتاي كوهستان كم‌نظير البرز برخوردار باشند.
     امّا با تأسف و ناباوري شاهديم كه يكي از مصوبه‌هاي اخير كابينه‌ي شما در بيست و دوّمين سفر استاني به مازندران، در تقابلي آشكار با راهبردي‌ترين ملاحظات زيست‌محيطي قرار گرفته و از همين رو، دل‌نگراني جدي ميان اساتيد، پژوهشگران و ديگر فعالان عرصه‌ي ‌محيط زيست كشور ايجاد كرده است. در حقيقت، به باور ما امضاء‌كنندگان اين نامه، احداث جاده‌ي گرمابدر - بلده، آن هم از ميان منطقه‌ي حفاظت‌شده البرز مركزي و پارك ملّي لار، خطري جدي براي تداوم حيات و شادابي اين منطقه و زيستمندان ارزشمند و غيرقابل جانشينش محسوب مي‌شود.

     جناب آقاي رئيس‌جمهور
     احداث اين جاده كه با عبور از مناطق شديداً شكننده و لغزان حوضه‌ي آبخيز لتيان، پارك ملّي لار را نيز به دو نيم خواهد كرد، با ايجاد پديده‌ي «قطعه قطعه شدن» و جدايي زيستگاه‌ها، منجر به انقراض نسل بسياري از گونه‌هاي گياهي و جانوري مي‌شود. پديده‌اي كه باعث انقراض شير ايراني و ببر مازندران شد و در حال حاضر بقای يوزپلنگ ايراني را تهديد مي‌كند. همه مي‌دانيم انقراض اين دو گونه تنها به دليل شكار نبوده، بلكه نابودي زيستگاه، عامل اصلي انقراض آنها بوده است . در حقيقت ما انسان‌‌ها براي گسترش خانه‌ي خويش، خانه‌ي آنها را ويران كرديم!  يعني همان بلايي كه بر سر بسياري ديگر از رويشگاه‌هاي گياهي و زيستگاه‌هاي حيات وحش مهم كشور به خصوص جنگلها، تالابها، درياچه ها، رودخانه به بهانه‌ي ظاهرا مقبول توسعه‌ي شهري و صنعتي و سدسازی آورده‌ايم. از سوي ديگر، برخي از جوامع گياهي داراي حساسيت‌هاي ويژه‌اي هستند كه به محض دسترسي و دخالت انسان به سرعت تخريب و تجزيه شده و پايايي بوم‌سازگان‌ (اكوسيستم) هاي خود را از دست مي‌دهند. از آن جمله مي‌توان از گونه‌هاي شقايق و زنبق منحصر به فرد البرز مركزي ياد كرد.
     هر چند مي‌پذيريم «فرآيند توسعه» اجتناب‌ناپذير و براي پيشرفت و آباداني كشور ضروري است، امّا در كنار اين توسعه، نخبگان امر از ديرباز و همراه و همگام با آموزه‌اي جهاني -  براي پاسداري و حمايت از زيستگاه‌هاي ناهمتايي كه سرنوشت آنها آشکارا بر روند آتی انقراض و کيفيت تنوّع زيستی نه‌تنها در ايران كه در جهان تأثيرگذار خواهد بود - اعمالِ مراقبتي ويژه به همراه تمهيداتي هوشمندانه را در پاره‌هايي از زيست‌بوم ضروري دانسته و آنها را مناطق تحت حفاظت و مديريت (مناطق چهارگانه) ناميدند  تا از هرگونه تغيير و فشار پس رونده ای با منشأ انساني محفوظ داشته  و عميقاً درجه‌ي پايبندي خود را به اين اصل خردمندانه نشان دهند كه «آنچه هم اکنون در اختيارِ ماست، سرمايه ای نيست که از پدرانمان به ارث برده ايم، بلکه امانتی است که بايد به فرزاندانمان پس دهيم». بايد دانست که تنوّع زيستي اين سرزمين مقدّس - كه براي حراست و بقايش در طول تاريخ با خون بهترين فرزندانش آبياري شده است -  چشم جهانيان را خيره كرده و مي‌كند. براي همين است كه هنوز هم مي‌توان گونه‌هاي گياهي و جانوري نادر و منحصر به فردي را در اين آب و خاك سراغ گرفت كه نظيري در جهان ندارند. انقراض آنها می تواند آيندگان را از سودهای اين منافع خدادادی محروم کند . چنين است كه اگر توسعه بر مبنای ملاحظات زيست محيطی نباشد , پايدار نبوده و زيان آن بيش از سود آن است .
     بر اساس ستاده‌هاي حاصل از پژوهش‌هاي گروهي از محققين برجسته‌ي كشور و جهان، مناطقي همچون البرز مركزي، پاركهاي ملّي لار، گلستان، خجير، بمو، دنا، خليج نايبند و ... در شمار ارزشمندترين مناطق بي‌جايگزين كشور قرار دارند؛ امانت‌هاي گران‌سنگي كه بايد به نيكوترين شكل ممكن به فرزندان پاك‌نهاد اين بوم و بر پس دهيم. از اين رو، شايسته است در كنار توسعه و آباداني همه‌جانبه كشور عزيزمان - كه حضرتعالي با جديت پرچمدار اين مهم هستيد - مناطق چهارگانه‌ي محيط زيست را، عرصه‌اي بدون دخالت انساني، براي زندگي آرام و متعادل گياه و حيوان قرار دهيم؛ موجودات مفيدي كه بايد بپذيريم آنان نيز از ساكنان اين مرز و بوم بوده و بر گردن همه‌ي ما حق دارند .
     پرواضح است كه كسي قصد مخالفت با «احداث جاده» كه از زيرساخت‌هاي توسعه‌ي هر كشوري محسوب مي‌شود، ندارد. امّا مسأله و پرسش اصلي اين است كه با وجود اجراي طرح پرخرج و مسأله‌دار آزادراه تهران- شمال، طرح تعريض جاده‌ي هراز و طرح جاده‌ي قزوين به تنكابن در كنار محورهاي ارتباطي كنوني (جاده‌ي چالوس، جاده‌ي هراز، جاده‌ي فيروزكوه، آزادراه قزوين - رشت و مسيرهاي خط آهن و كريدورهاي هوايي موجود)، آيا باز هم لزومي دارد كه مسير ديگري، آن هم درست از ميان منطقه‌ي حفاظت‌شده‌ي البرز مركزي احداث شود؟! آيا هم‌اكنون كه اين جاده‌هاي جديد هم به بهره‌برداري نرسيده‌اند، تورم شديد جمعيت در شمال كشور، بخصوص در ايام تعطيل همه را كلافه نكرده و نمي‌كند؟ آيا كسي به ظرفيت پذيرش (برد بوم‌شناختي، رواني و فيزيكي) نوار ساحلي ارزشمند شمال كشور انديشيده كه مدتهاست به آستانه‌ي اشباع خود رسيده است؟ آيا تجمع اين همه زباله در جنگلهای شمال کم است که بار ديگر با احداث جاده ای ديگر اين خطه زيبا را به زباله دانی تهران نشينان تبديل کنيم؟ آيا وجود صدها پرونده زمين‌خواري و تجاوز به اراضي ملّي در منطقه البرز مركزي كه هم‌اكنون در جريان است، كافي نيست تا با احداث جاده‌اي جديد در منطقه بحران‌زده البرز مركزي موافقت نكنيم؟ از سوي ديگر آيا بهتر نيست با گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی و راه‌آهن نياز به احداث جاده را کاهش داد تا بيش از اين سرمايه های ملی با مصرف بنزين نابود نگردد؟ و آيا خسارت ناشي از جابجايي خاك، تخريب پوشش گياهي، افزايش سيل‌خيزي و نزول ديگر كاركردهاي غيرقابل تبادل منابع طبيعي ناشي از آن دسته از عمليات راه‌سازي – كه فاقد ارزيابي زيست‌محيطي است -  سنجيده شده يا مي‌شود؟  به سخني ديگر، آيا اصولاً آن چيزي كه از ساخت اين جاده عايد كشور مي‌شود ، در برابر از دست‌رفتن ارزش‌هاي محاسبه‌ناشدني زيست‌محيطي ، قابل توجيه است؟ بنابراين شايسته است نسبت به انجام بررسي همه جانبه از نظر آمايش منطقه و اهميت مباني بوم‌شناختي، تصميم متناسب اتخاذ شود.

     آقاي احمدي‌نژاد عزيز
     باور ما اين است كه با وجود دست‌كم پنج جاده كه در عرض حدود 200 كيلومتر و به موازات هم، البرز را قطع كرده‌اند، نياز به احداث جاده‌اي جديد و قطعه‌قطعه شدن بيشتر منطقه‌ي حفاظت‌شده‌ي البرز مركزي نيست.   
     چنين است كه ما امضاء كنندگان اين طومار سبز، صميمانه و مجدانه از شما مي‌خواهيم نسبت به ابطال يكي از مصوبه‌هاي اخير دولت مهرورزي در بيست و دومين سفر استاني جنابعالي به مازندران، اقدام بايسته معمول فرماييد و اجازه ندهيد تا به بهانه‌ي احداث جاده  بلده نور به گرمابدر لواسان، عملاً آخرين شريان‌هاي حيات البرز را قطع كرده و شاهد مرگ خاموش اين اسطوره‌ي هميشه استوار ايران‌زمين باشيم.
    باشد تا با نگهداري و اعمال مهرورزي بر بخش‌هايي بكر از طبيعت اين سرزمين و تقديم آن به نسل‌هاي آينده، ايشان را در بهره‌گيري از مواهب الهي كه امروز بر ما پوشيده و ناشناخته است، ياري دهيم.

جمعي از اساتيد ، اعضاي هيأت علمي و نخبگان منابع طبيعي و محيط زيست كشور

دكتر محمد حسين جزيره‌اي (چهره ماندگار منابع طبيعي ايران و رئيس سابق سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور)، دكتر تقي شامخي (استاد دانشگاه تهران، رییس انجمن جنگلبانی ایران و رييس اسبق مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر مجيد مخدوم (استاد دانشگاه تهران و پدر دانش محيط زيست نوين در ايران)، دكتر ابوالقاسم متين (نگارنده‌ي نخستين كتاب زيست‌محيطي در سال يكهزار و سيصد و چهل – با عنوان آلودگي محيط زيست - و مؤسس دهكده‌ي تندرستي، استاد بازنشسته دانشگاه شهيد چمران اهواز)، دكتر محمود كرمي (استاد دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران و شهيد بهشتي)، دكتر احمد قهرمان ( استاد گياهشناسي دانشگاه تهران)، دكتر محمّدحسن عصاره ( رئيس مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر عادل جليلي ( رئيس سابق مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور و نماينده سابق ايران در فائو – رم )، دكتر ولي‌الله مظفريان (دانشيار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر خسرو ثاقب‌طالبي ( رئيس بخش تحقيقات جنگل مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور و مدرس دانشگاه)، دکتر هوشنگ سبحانی (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر منوچهر نميرانيان ( عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر علي اصغر درويش صفت (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر جهانگير فقهي ( عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دکتر حسین آذرنیوند ( عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دکتر محسن محسنی ساروی (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دکتر شهرام خلیقی (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر مصطفي جعفري (رئيس سابق مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر عبدالرسول تلوري (معاون پژوهشي مركز تحقيقات حفاظت خاك و آبخيزداري)، دكتر خديجه رضوي (مديرعامل مؤسسه توسعه پايدار)، دكتر حسين ارزاني (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر وحيد اعتماد (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دكتر انوشيروان شيرواني (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)، دکتر هدایت غضنفری (عضو هيأت علمي گروه جنگلداري دانشگاه کردستان)، دكتر حسن عسگري ( مسئول گروه پژوهشي حفاظت و حمايت از منابع طبيعي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر علي‌اصغر معصومي ( رئيس سابق مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور و مدرس دانشگاه)، دكتر علي طويلي (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)؛ دكتر حسن روحي‌پور ( عضو كميته‌ي ملّي فرسايش و رسوب و مدرس دانشگاه)، دكتر محمّد خسروشاهي ( استاديار پژوهش و عضو هيأت مديره انجمن اعضاي هيأت علمي)، دكتر مرتضي خداقلي ( عضو هيأت علمي و رئيس سابق بخش منابع طبيعي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان)، دكتر عباس قمري زارع ( رئيس گروه مستقل تحقيقات زيست‌فناوري منابع طبيعي و عضو شاخه‌ي گياهي انجمن ژنتيك ايران)، دکتر افشین دانه کار (عضو هيأت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)؛ دکتر حسین آخانی ( عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر مهیار امینی نسب (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر محمود نجفی (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر فریده عطار(عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر شاهین زارع (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر علیرضا ساری (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر وحید نیکنام (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر معصومه ملک (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دکتر آمنه رضایف (عضو هيأت علمي دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ دكتر سيدعطا رضايي (رئيس بخش تحقيقات بيابان مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)؛ دكتر مرتضي اكبرزاده (استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر عباسعلي سندگل (دانش‌يار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر محمّد عليزاده (جمعيت‌شناس بازنشسته سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور)، دكتر مهدي فرح‌پور (معاون پژوهشي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر حسن مداح عارفي (رئيس بانك ژن مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر زيبا جم‌زاد (رئيس بخش تحقيقات گياه‌شناسي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر احمد رحماني (رئيس انجمن اعضاي هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر حسين سردابي ( استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر يونس عصري (دانش‌يار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر رضا اخوان (استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر بهرام پيماني‌فرد (استاد پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور و سردبير فصلنامه علمي پژوهشي تحقيقات مرتع و بيابان ايران)، دكتر هادي كيا ( استاديار دانشگاه آزاد اسلامي – واحد علوم و تحقيقات)، دكتر محمدرضا اختصاصي (استاديار دانشگاه يزد)، دكتر منصور مصداقي (استاد دانشكده منابع طبيعي گرگان)، دکتر ابولفضل وطن پرست (مدیر عامل اسبق جبهه سبز ایران)؛ دكتر ولي‌الله محمدي (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران )؛ دكتر شهرام شفيعي (رئيس آزمايشگاه خاكشناسي مناطق خشك و نيمه‌خشك كشور)، دكتر قادر كريمي ( استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر سيدرضا طبايي عقدايي (دانش‌يار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر محمّد متيني‌‌زاده ( استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر صابر شاهويي (رئيس سابق و استاد دانشگاه كردستان)، دكتر سيد محسن حسام‌زاده (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، دكتر محمدعلي حامدي (مدرس دانشگاه شهيد بهشتي )، دكتر فرهنگ قصرياني ( استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور و رئيس سابق دفتر امور زيستگاه‌ها سازمان حفاظت محيط زيست)، دکتر منصور امیدی (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر حسین لسانی (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر فرنگیس خیال پرست (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر حسن زینالی (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر محمد اسماعیل حسنی (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر سید محمد فخرطباطبایی (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دكتر هوشنگ عليزاده (عضو هيأت علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران)؛ دکتر تقی شعبانیان (عضو هيأت علمي دانشگاه کردستان)؛ دكتر وحید حسینی (عضو هيأت علمي دانشگاه کردستان)؛ دکتر مهدی پور هاشمی (عضو هيأت علمي دانشگاه کردستان)؛ دکتر ابراهیم شریفی عاشورآبادی (عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و مدرس دانشگاه)؛ مهندس ویکتوریا جمالی (مسئول پژوهش دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران)؛ مهندس پرويز باباخانلو (استاد پژوهش بازنشسته مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)؛ مهندس اسماعيل رهبر (رئيس سابق بخش تحقيقات بيابان)، مهندس محمود معلمي (رئيس مديريت فني و تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس كيوان نوحي (كارشناس ارشد سازمان هواشناسي كشور)، مهندس عليرضا نظريان (مسئول ارشد محيط طبيعي اداره كل محيط زيست استان چهارمحال بختياري)، مهندس محمد رضا گنجی (بازرس انجمن جنگلبانی ایران و مدیرکل اسبق دفتر تثبیت شن و بیابان زدایی)؛ مهندس محمدرضا كازروني (كارشناس خبره و بازنشسته سازمان مديريت و وزارت كشاورزي سابق)، مهندس کامبیز بهرام سلطانی (صاحب نظر و پيش‌كسوت محیط زیست)؛ مهندس بهنام نمازي (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس علي‌محمّد طهماسبي بيرگاني (كارشناس دفتر امور بيابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور)، مهندس فرهاد سرداري ( كارشناس دفتر امور بيابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور)، مهندس حيدر پناه‌پور (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس محسن نصيري (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس بهرام نوش‌آفرين (كارشناس دفتر امور بيابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور)، مهندس مسعود شكويي (استاديار پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس مجتبي پاك‌پرور (عضو هيأت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان فارس)، مهندس مصطفي خوشنويس (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس علي‌اكبر ياسيني (بازنشسته سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور)، مهندس سيد محسن صادقيان مطهر (دبير كميته‌ي انتشارات و رئيس مركز اسناد مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس هاشم كنشلو (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس حميدرضا عباسي (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس عمار رفيعي امام ( دانشجوي نخبه دانشگاه تهران و كارشناس ارشد مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس طاهره انصافي‌مقدم (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس سيد مرتضي ابطحي (رئيس ايستگاه تحقيقات مناطق خشك كشور – كاشان)، مهندس هومن روانبخش (دانشجوی نخبه دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران و فعال محيط زيست)، مهندس سيد عليرضا موسوي (دانشجوي دكتراي دانشگاه تهران و پژوهشگر مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس سيد حسن كابلي (دانشجوي دكتراي دانشگاه تهران و پژوهشگر مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس عيسي مؤمن رومياني (رئيس سابق باغ ملّي گياه‌شناسي ايران)، مهندس سيد جعفر سيد اخلاقي (مدير روابط عمومي و امور بين‌الملل مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس انوشيروان نجفي (عضو هيأت علمي سازمان تحقيقات و آموزش كشاورزي و معاون سابق محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست)، مهندس كيومرث سفيدي (دانشجوي نخبه دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)؛ مهندس مهدیقلی ( مدرس دانشكده زيست شناسي دانشگاه تهران)؛ مهندس فرهاد خاكساريان ( كارشناس خاك‌شناسي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس جليل علوي (دانشجوي نخبه دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران)؛ مهندس ابراهيم فرآشتياني (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس كامران بختياري (كارشناس ارشد سازه‌هاي آبي)، مهندس سيدرضا صفوي (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس جواد رشيدي (عضو هيأت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي بوشهر)، مهندس سعيد رشوند (عضو هيأت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي قزوين)، مهندس مجيد حسني (كارشناس ارشد بخش تحقيقات جنگل مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس سيد حسن زندي (عضو هيأت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان)، مهندس ناصر انصاري (معاون مديريت خدمات فني و تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس محمّد فياض (رئيس بخش تحقيقات مرتع مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس ناصر مقدسي (معاون سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور در مناطق خشك و نيمه خشك)، مهندس آرتا عليزاده (كارشناس سنجش از دور و ساج در طرح جامع آب كشور)، مهندس محمد حسن قاسمي (رئيس اداره آمار مديريت خدمات فني و تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع)، مهندس مير منصور خليقي (صاحب نظر و فعال محيط زيست)، مهندس آزاد هناره (كارشناس ارشد منابع طبيعي و دانشجوي نخبه دانشگاه تهران)؛ مهندس احمد رجبي (كارشناس امور بين‌الملل وزارت خارجه و عضو كميته‌ي اقدام ملّي مقابله با بيابان‌زايي)، مهندس مازيار نيازمند (دبير كميته‌ي راهبري گردشگري در مناطق كويري و بياباني كشور)، محمدرضا حساني (معاون اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان كرمان)، محسن دل‌شكيب (مدير مسئول ماهنامه گردشگري تراولر)، میترا البرزی منش (دبیر انجمن زنان حامی محیط زیست)؛ افسانه اسماعیلی (رییس برنامه و بودجه مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع كشور)؛ مهندس معصومه ايزدپناه (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس مريم تيموري (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس طاهره انصافي مقدم (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)، مهندس علي صلاحي كجور (عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور) و محمّد درويش (رئيس گروه تحقيقاتي عوامل اقتصادي اجتماعي بيابان‌زايي و عضو هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور)

     در همين ارتباط :
    دلخراش‌ترين رخداد زيست‌محيطي سال در پارك ملّي لار كليد خورد!!

    با احداث اين جاده تنها منبع آب پاك شرب تهران كه نقش بسيار اساسي بر رقيق‌سازي آلودگي آب سد لتيان جهت انجام تصفيه و هدايت به شهر تهران دارد از چرخه سلامت خارج خواهد شد!