مهار بيابان‌زايي

    مازيار نيازمند، دبير كميته‌ي راهبردي توسعه‌ي بوم‌گردي در مناطق كويري و بياباني كشور را ، همين يكشنبه‌ي گذشته در جريان پنجمين نشست كميته كه خلاصه‌اي از گزارش آن را در ادامه آورده‌ام، ملاقات كردم و از او در مورد آخرين وضعيت دو شاخ كذايي پرسيدم كه وزارت نيرو بر سر آرامگاه فردوسي نهاده است! وي خبرهاي خوشي داشت و بسيار اميدوار بود كه به زودي دكل‌ها جابجا شده و حريم آرامگاه حماسه‌سراي توس به وضعيت سابق و مقبول خود بازگردد.
   خبرگزاري جمهوري اسلامي هم از تذكر جدي دو نماينده‌ي مشهد در مجلس شوراي اسلامي به وزير نيرو در اين خصوص خبر داد و سرانجام آنكه روز گذشته استاندار خراسان نيز، ضمن تقبيح اين عمل، مژده داد كه به زودي دكل‌ها جابجا خواهند شد. حتا گويا جانمايي مكان جديد دكل‌ها نيز كه حدود 2 كيلومتر از موقعيت فعلي دورتر است، به پايان رسيده و ظاهراً در كمترين زمان ممكن، دوستداران فرهنگ و ادب و تاريخ ايران‌زمين بايد شاهد جشن سرنگوني آن دكل‌ها باشند.
    در اين ميان، نكته‌ي تأمل‌برانگيزي وجود دارد كه اميدوارم از اين به بعد بيشتر مورد عنايت تصميم‌گيران قرار گيرد و آن، بازخورد منفي اين عمل نابخردانه در سطح جهان بود كه هزينه‌هاي بيشتري را به ما تحميل كرد. به نحوي كه اغلب رسانه‌هاي گروهي فرامرزي نيز با تعجب و حيرت به اين خبر پرداخته و آن را انعكاس دادند.

    اين در حالي است كه هنوز يادمان نرفته عالي‌ترين مقام جمهور كشور در نشست خبري خويش با نمايندگان رسانه‌هاي گروهي در زمستان سال گذشته، چگونه با قاطعيت اعلام داشتند: «اجازه نمي‌دهم حتا يک پروژه عمراني آسيبي به ميراث فرهنگي ثبت شده ، برساند . اين پروژه‌ها را تحت هر شرايطي تغيير داده و يا تعديل مي‌کنيم تا از ميراث فرهنگي همان‌طور که شايسته است ، حفاظت شود .»
    با اين وجود شاهد هستيم كه چگونه هنوز ميدان نقش جهان و پاسارگاد و بيستون و چهارباغ و نقش رستم و توس و گنبد قابوس و ... در كابوس تخريب ناشي از توسعه‌ي نابخردانه روزگار گذرانده و مي‌گذرانند.
    البته رخداد ميموني را هم به ثبت رسانديم و آن نمايش غرورانگيزي از احساس مسئوليت سزاوارانه‌ي مردمي، نسبت به جلوه‌هاي ارزشمند ميراث ملّي بود، به نحوي كه يكي از مسئولين را بر آن داشت تا اعتراف كند: دغدغه‌هاي مردمي در اين خصوص به مراتب بيشتر از حساسيت‌هاي موجود، حتا در درون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

     و امّا گزارشي مختصر از نشست پريروز:
    يكشنبه‌ي گذشته (پنجم آذرماه 1385)، دفتر مهندس مقدسي، معاون سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور، ميزبان پنجمين نشست كميته‌ي راهبردي توسعه‌ي بوم‌گردي (اكوتوريسم) در مناطق كويري و بياباني كشور بود تا به بررسي راهكارهاي اجرايي كردن سايت گردشگري مرنجاب پرداخته و پيشنهادهاي شركت اكوتور و آقاي كرمي (مجري طرح هزار و يك شب و هزار و يك شهر) را در اين خصوص مورد قضاوت قرار دهد. نشستي كه در آن  مهندس عبدي‌نژاد (مديركل دفتر امور بيابان سازمان)، دكتر عسگري‌خواه (قائم‌مقام پيشين سازمان)، دكتر باباخاني، مهندس ياسيني، مهندس يوسف‌زاده (رئيس اداره بيابان استان اصفهان)، مهندس شماعي، مهندس حقي، نيازمند (دبير كميته راهبردي) و نگارنده هم حضور داشتند و مقرر شد تا در يك فرصت يك‌ماهه علي ادهمي و نغمه نقيلو از اكوتور و نيز آقاي كرمي پيشنهادات اجرايي خويش را به صورتي دقيق‌تر به كميته ارايه كرده و ايرادها و نواقص موجود را برطرف سازند. در ضمن مقرر شد تا اواخر آذرماه اعضاي كميته در جشنواره كوير شهداد شركت كرده و از حوض سلطان قم نيز بازديد كنند.

خبرهاي مرتبط:

1. جواد آرين‌منش: کميسيون فرهنگي مجلس نه‌تنها نسبت به اين اثر، بلکه نسبت به ديگر آثار تاريخي مانند فلک‌الافلاک، ميدان نقش جهان، بيستون و... نيز مکررا به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تذکر داده است و اكنون هم مجدانه پي‌گير مساله‌ي توس است.

2. معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري: تمام قدرت خود را براي جابه‌جايي دكل‌هاي نصب‌شده در حريم توس به‌كار مي‌گيريم.

3. براي ثبت توس در فهرست ميراث جهاني، دستگاه‌هاي ديگر نيز بايد در اين حوزه، به‌عنوان هويت پارسي‌زبان‌ها و ايرانيان ما را ياري كنند.

4. وزارت نيرو براي نصب دکل‌هاي برق در حريم منظري و قانوني شهر تاريخي توس هيچ استعلامي از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري نکرده است.

5. فردوسي جزو پنج شخصيت ناب جهان است.

6. درپي مخدوش شدن حريم منظري آرامگاه فردوسي؛ ابوالقاسم قوام:
گسترش زيرساخت‌ها نبايد به قيمت از ميان رفتن آثار تاريخي باشد.

7. پس از نصب دکل‌هاي برق در حريم منظري شهر تاريخي توس و مخدوش کردن چشم‌انداز مقبره‌ي فردوسي بايد به وزير نيرو گفت: کسي که به پاسداشت بزرگ‌ترين چهره‌ي ماندگار ادبيات پارسي و ايران زمين نينديشد، چهره‌اي ماندگار نيست.