دستاوردها و تجربیات ایران در مهار بیابان زایی (8)
در سندي ديگر، از وجود باغي در حوالي شهر بابك (استان كرمان) خبر داده شده که در عهد حكومت تركان خاتون (650 تا 690 هجري)، به مساحت نهصد هزار مترمربع با صدها هزار درخت و كاريزي پرآب بنا شده بود، اما امروز چيزي از آن باقي نمانده است (باستاني پاريزي، 1374). حتي سفرنامههاي مأمورين ناصرالدين شاه قاجار از جمله فيروز ميرزا (1880 ميلادي) به بلوچستان، نشان از پوشش گياهي مطلوب منطقه دارد (باستاني پاريزي، 1374)، هرچند كه در گذشتة متأخرتر از آن، وضعيت منطقه به مراتب مطلوبتر نيز، بوده است.
همان طور که ملاحظه میشود، جملگی موارد فوق، استيلای روندی کاهنده و در عين حال پيوسته را بر اندوختههای طبيعی کشور تأييد میکند؛ روندی که بیگمان، احتمال دخالت عوامل طبيعی در بروز يا تشديدِ آن، با توجه به محدودة زمانی کوتاهش در مقياس زمينشناسی، بسيار ضعيف است.
به هرحال با ورود به قرن بيستم و به ويژه نيمة دوم آن بود که نخستين حرکتهای سازمانيافته با پشتيبانی دولت مرکزی به هدف اعمال مديريت مطلوبتر بر زيستبومهای کشور به وقوع پيوست.