دستاوردها و تجربیات ایران در مهار بیابان زایی (4)
متجاوز از 2500 سال پيش، دولت هخامنشي، شبكة پيچيدهاي از تأسيسات آبياري ايجاد كرده بود كه جلوي طغيان آب رودخانهها را گرفته و در خشكساليها ذخاير مورد نياز آب را تأمين ميكرد. از نوشتههاي هردوت چنين برميآيد كه در آن زمان، منابع آب، دولتي بوده و حكومت توانسته بود با مهار 20 ميليارد مترمكعبِ آن، حدود 5/1 ميليون هكتار زمين را آبياري كند (رحمانيان، 1378). هماکنون در تختجمشيد، كتيبهاي معروف وجود دارد كه بر روي آن جملهاي بدين مضمون از كوروش، بنيانگذار سلسلة هخامنشي، درج شده است: «خداوند اين كشور را از دشمن، از خشكسالي و از دروغ حفظ كند.» دريافتی که نشان میدهد نياکانِ ما تا چه اندازه از خطرات خشکسالی آگاه بوده و با همرديف قراردادنِ آن با دشمن بيگانه، عقوبتهای آن را از نزديک لمس کرده بودند. حتی مهندسی سازههای ساختمانی (طاقهای ضربی، بادگيرها، آبانبارها، يخچالهای طبيعی و بهرهگيری از ويژگيهای گرمايشی و روشنايي جهات جغرافيايی) و مواد به کار رفته در آنها جملگی حکايت از آن دارند که پدران ما، بيشترين تلاش خويش را برای همسازی با طبيعت گرم و خشکِ زيستبومهای مرکزی و شرقی کشور به کار بسته بودند.