بيابانزايي و سازمان تجارت جهاني - 1
به موازات حرکت سریع جهان به سمت بازار واحد جهانی، به ويژه در آخرين دهه از سدهي بيستم، کشورهای صنعتی متوجه اهمیت حمایت از اسرار تجاری شدند؛ به گونهای که بر پايهي شايد مشهورترين اصل در اقتصاد امروز: «یک سر تجاری به محض آن که برای نخستينبار به سرقت رود، برای همیشه به سرقت رفته است (حکيمی، 1383).» در واقع از آنجا که ارزش اسرار تجاری را بر مبنای درجهي سری بودنِ آن محاسبه میکنند، اگر یک شرکت بزرگ تجاری نتواند از اسرار تجاری خود در کشورهای خارجی حمایت لازم را به عمل آورد، در آن کشور به تجارت نخواهد پرداخت. چنين است که بازار جهانی خواستار اجرای يکنواخت و مؤثر حقوق اسرار تجاری شد. در این راستا موافقتنامههای بینالمللی چندی، به تصویب کشورهای صنعتی دنیا رسید که یکی از مهمترينِ آنها«گات[1]» بود. این موافقتنامه که به معنی موافقتنامهي کلی مربوط به تعرفههای گمرک و تجارت است، در 15 آوریل سال 1994 میلادی توسط عمدهترین کشورهای صنعتی دنیا و پس از نشستِ مشهور به دورِ اروگوئه[2] (UR) به تصویب رسید. گات یکی از اصلیترين موافقتنامههایی است که پیش زمینهي خوبی براي انعقاد سایر موافقتنامهها در این حوزه را مهيا ساخت. شايد بتوان مهمترين اثر گات را زمينهسازی مؤثر برای تأسيس سازمان جهانی تجارت[3] دانست که به نوبهي خودسبب سازِ انعقاد سایر موافقتنامههای مربوط به تجارت، نظير «Trips[4]» یا جنبههای تجاری مربوط به حقوق مالکیت معنوی شد.