وضعیت ایران-2
- شرحی مختصر بر سيل، خشکی و بيابانزايي:
همان طور که آشکار است، تعداد چاه از 59109 حلقه در سال 1355 به حدود 400 هزار حلقه در سال 1380 افزايش يافته و در همان حال، برداشت از چاه از حدود 3/11 ميليارد متر مکعب به 6/50 ميليارد متر مکعب رسيده است. اين در حالی است که اضافه برداشتِ يادشده سبب گرديده تا تراز آبخوانهای کشور از مثبت 100 ميليون متر مکعب در سال 1360 به منفی 3/9 ميليارد متر مکعب در سال 1380 برسد و دست آخر آنکه عدم توجه به اصول صحيح آمايش سرزمين و کاربری نامتوازن اراضی دفعات وقوع سيلهای ويرانگرِ کشور را از 202 مورد در دهة 40-1330 به 1937 مورد در دهة 80-1370 رسانده است که جملگی اين موارد شاهدی است بر استمرارِ روند کاهندة کارايي سرزمين يا بيابانزايي.
حجم منابع آب سطحي در هريك از حوضه هاي آبخيز اصلي و كل كشور درسالهاي
66- 1365 الي 81- 1380
جدول 4 حجم: به ميليارد مترمكعب
|
سال آبي |
درياي خزر |
خليج فارس و درياي عمان |
درياچه اروميه |
مركزي |
هامون و سرخس |
كل كشور |
|
66-1365 |
67/15 |
25/68 |
68/5 |
41/19 |
44/2 |
45/111 |
|
67-1366 |
81/29 |
24/72 |
12/12 |
06/19 |
38/3 |
61/136 |
|
68-1367 |
91/15 |
24/46 |
30/4 |
82/12 |
18/4 |
45/83 |
|
69-1368 |
26/13 |
92/52 |
66/4 |
53/13 |
79/4 |
16/89 |
|
70-1369 |
07/13 |
05/40 |
51/3 |
17/13 |
74/9 |
54/79 |
|
71-1370 |
73/26 |
50/79 |
71/8 |
99/21 |
27/6 |
20/143 |
|
72-1371 |
59/20 |
27/101 |
82/7 |
79/28 |
15/6 |
62/164 |
|
73-1372 |
04/27 |
27/46 |
48/9 |
29/15 |
66/2 |
74/100 |
|
74-1373 |
04/23 |
03/74 |
53/7 |
53/20 |
12/3 |
25/128 |
|
75-1374 |
36/19 |
89/59 |
77/4 |
20/22 |
34/3 |
56/109 |
|
76-1375 |
56/11 |
36/39 |
26/4 |
45/11 |
72/2 |
35/69 |
|
77-1376 |
19/20 |
62/63 |
41/5 |
64/19 |
27/6 |
13/115 |
|
78-1377 |
34/7 |
11/33 |
56/1 |
11/11 |
43/2 |
55/55 |
|
79-1378 |
94/7 |
59/24 |
42/1 |
55/7 |
37/1 |
87/42 |
|
80-1379 |
54/6 |
56/23 |
27/1 |
52/4 |
75/1 |
63/37 |
|
81-1380 |
41/9 |
47/53 |
90/3 |
56/11 |
20/2 |
55/80 |
|
كمينه |
34/7 |
59/24 |
42/1 |
55/7 |
37/1 |
87/42 |
|
بيشينه |
81/29 |
27/101 |
12/12 |
79/28 |
74/9 |
62/164 |
|
متوسط (16 ساله) |
72/16 |
90/54 |
40/5 |
79/15 |
92/3 |
73/96 |
|
متوسط (36 ساله) |
52/18 |
10/52 |
70/5 |
51/14 |
18/4 |
02/95 |
|
دامنه تغييرات |
47/22 |
68/76 |
70/10 |
24/21 |
37/8 |
75/121 |
|
انحراف معيار |
06/7 |
82/20 |
02/3 |
70/5 |
23/2 |
59/34 |
|
ضريب تغييرات |
31/39 |
37/36 |
05/52 |
74/33 |
10/53 |
88/33 |
منبع: (تماب، 1382)
حجم ريزشهای آسماني در هر يك از حوضههاي آبخيز اصلي و كل كشور در سالهاي
67- 1366 الي 81- 1380
جدول 5 حجم: به ميليارد مترمكعب
|
سال آبي |
درياي خزر |
خليج فارس و درياي عمان |
درياچه اروميه |
مركزي |
هامون و سرخس |
كل كشور |
|
67-1366 |
12/66 |
85/151 |
78/20 |
72/107 |
59/13 |
06/360 |
|
68-1367 |
23/46 |
03/85 |
56/11 |
79/72 |
25/11 |
86/226 |
|
69-1368 |
11/66 |
44/154 |
84/18 |
89/121 |
24/19 |
52/380 |
|
70-1369 |
23/65 |
08/127 |
15/16 |
26/150 |
26/29 |
98/387 |
|
71-1370 |
87/91 |
81/197 |
84/25 |
63/174 |
88/26 |
03/517 |
|
72-1371 |
88/81 |
72/247 |
12/29 |
07/191 |
51/29 |
30/579 |
|
73-1372 |
76/79 |
59/111 |
09/24 |
69/96 |
50/16 |
63/328 |
|
74-1373 |
40/78 |
24/205 |
14/23 |
02/147 |
32/19 |
12/437 |
|
75-1374 |
41/68 |
65/212 |
00/16 |
20/189 |
53/25 |
79/511 |
|
76-1375 |
80/73 |
57/126 |
86/16 |
26/94 |
35/19 |
84/330 |
|
77-1376 |
79/78 |
96/205 |
42/17 |
99/168 |
02/30 |
18/501 |
|
78-1377 |
61/59 |
93/116 |
75/10 |
25/119 |
89/20 |
43/327 |
|
79-1378 |
79/65 |
25/83 |
04/12 |
35/71 |
31/10 |
74/242 |
|
80-1379 |
86/60 |
35/110 |
03/12 |
67/105 |
38/10 |
29/299 |
|
81-1380 |
37/72 |
05/166 |
54/18 |
89/143 |
74/17 |
59/418 |
|
كمينه |
23/46 |
25/83 |
75/10 |
35/71 |
31/10 |
86/226 |
|
بيشينه |
87/91 |
72/247 |
12/29 |
07/191 |
02/30 |
30/579 |
|
متوسط (15ساله) |
34/70 |
51/153 |
21/18 |
31/130 |
99/19 |
35/392 |
|
دامنه تغييرات |
64/45 |
47/164 |
37/18 |
72/119 |
72/19 |
44/352 |
|
انحراف معيار |
46/11 |
45/52 |
76/5 |
96/40 |
19/7 |
11/109 |
|
ضريب تغييرات |
32/16 |
37/34 |
65/31 |
67/31 |
72/35 |
94/27 |
|
متوسط(33 ساله) |
17/75 |
98/151 |
76/17 |
91/135 |
73/19 |
55/400 |
منبع: (تماب، 1382)
به «مهار بيابانزايي» خوش آمديد؛ تارنمايي كه از 12 فروردین 1384 کلید خورده است و تاکنون جوایز متعدد منطقهای، ملّی و جهانی بدست آورده؛ از جمله: در آبان 1385 و اردیبهشت ماه 1387، عنوان برترین وبلاگ محیط زیستی ایران را بدست آورد؛ در فروردین ماه سال 1389 به عنوان سومین وبلاگ محبوب محیط زیستی جهان در سال 2009 انتخاب شد؛ در دوم اردیبهشت 1392، وبگاه نخست محیط زیستی پایتخت در جشنواره مشکات برای سال 1391 شد و سرانجام در 17 اردیبهشت 1392، برنده عنوان برترین وبلاگ به انتخاب مردم در اجلاس جهانی رسانهها برای سال 2013 شد. محمّد درویش در این محیط مجازی ميكوشد در گام نخست جايگاه محيط زيست را در سبد اولويتهاي راهبردي كشور، به منزلگاهي درخور ارتقاء بخشد؛ و در گام بعدي ثابت كند كه بخش پهناوري از زيستبوم وطن، همان قلمرو برهنه و سوزان ماسههاي بادي و شورابهاي كويري و كلوتهاي سر به فلك كشيده و نبكاهاي استوار عرصههاي بياباني، ميتواند پايدارترين و غنيترين صندوق ذخيرهي ارزي ايرانيان باشد. به شرط آنكه بكوشيم با نفي «بيابانزدايي»، از بيابانيشدن زيستبومهاي تالابي، جنگلي و مرتعي خويش جلوگيري كنيم.