مهار بيابان‌زايي

     چندی پیش، یکی از جدی‌ترین خوانندگان مهار بیابان‌زایی در محل کارم به دیدنم آمد. کوشان مهران (یا همان اشکار خودمان) مطابق معمول با کلی کتاب و سی دی و فلاش و عکس و خبر آمده بود و آنقدر نگارنده را بمباران (از نوع خبری البته) کرد که نفهمیدم به کدامیک از مطالبش بپردازم!

    به هر حال، یکی از سوغاتی‌های او، کتاب ارزشمند جناب محمّد ناصری فرد، پژوهش‌گر و سنگ‌نگاره‌خوان مشهور وطن بود. کتابی با عنوان: «موزه‌های سنگی، هنرهای صخره‌ای».
    خواندن این کتاب را به همه‌ی دوستان و خوانندگان مهار بیابان‌زایی توصیه می‌کنم؛ به ویژه مرور برخی از سنگ‌نگاره‌های موجود در این کتاب، سندی آشکار در تنوع زیستی دیرینه‌ی این آب و خاک است؛ تنوعی که بخشی از آن به دلیل حضور شکارکش‌هایی آزمند به کلی از میان رفته است.

    از جمله وجود نقوش شیر در دامنه‌های کوهی موسوم به مزاین (نزدیک خمین در استان مرکزی)، یا شوکا (زیباترین گوزن دنیا) که نسل هر دو سالهاست که منقرض شده است!

     یادمان باشد:
    سنگ نگاره‌ها را سزاوارانه مادر تاریخ، هنر، زبان و خط بر روی کره‌ی زمین می‌دانند؛ موزه‌های بی‌ادعایی که می‌توان از دریچه‌ی آنها نقبی قابل اعتماد به اسطوره‌ها، حماسه‌ها و فرهنگ‌های گونه گون موجود در تاریخ حیات بشری زد. امّا از آن جالب‌تر آن که با مطالعه‌ی این سنگ‌نگاره‌ها می‌توان به روند اضمحلال گونه‌های گیاهی و جانوری و یا دلایل احتمالی انقراض آنها پی‌برد. یعنی سنگ‌نگاره‌ها، یم موزه‌ی حیات طبیعی هم هستند و باید بیش از پیش مورد توجه و حراست قرار گیرند. امّا شوربختانه خبر می‌رسد که یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های سنگ نگاره کشور در استان مرکزی – کوه مزاین و تیمره - مورد غفلت قرار گرفته و بیم آن می‌رود که این گنجینه‌ی 15 هزارساله به کلی نابود شود. امید که متولیان امر از تخریب چنین میراث ناهمتایی جلوگیری کنند.

    برای آگاهی بیشتر:
    - سنگ‌نگاره‌های ایران
    - موزه‌های سنگی یا هنر صخره‌ای

درج نظر